podwyższenie kapitału zakładowego, spółka z o.o., ustanowienie udziałów, wkłady, nowy wspólnik

Podwyższenie kapitału zakładowego w spółce z o.o.

Kolejny wpis dotyczący problematyki spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Tym razem zajmiemy się podwyższeniem kapitału zakładowego. Każdy zarządzający powinien wiedzieć na czym polega ten proces i w jakim celu jest przeprowadzany. Dzisiaj opiszę przypadek, w którym podwyższenie kapitału wymaga zmiany umowy spółki.

Podniesienie kapitału zakładowego pozwala na zwiększenie wiarygodności spółki w obrocie gospodarczym. Zrozumiałym jest, że podmiot posiadający kapitał na poziomie 5 000 zł (najniższy możliwy) z krótką historią istnienia nie będzie budził zaufania większych partnerów biznesowych. W celu zdobycia uznania w oczach inwestorów/kontrahentów wspólnicy wykorzystują właśnie wspomnianą instytucję.

Kolejnym powodem podwyższenia jest dokapitalizowanie spółki. Przeprowadzenie inwestycji, zatrudnienie dodatkowych pracowników,  wejście na nowy rynek może wymagać dodatkowych środków. Wpływ funduszy z tytułu podniesienia wysokości kapitału zakładowego pozwala na realizację wspomnianych przedsięwzięć.

Równie częstą przyczyną wykorzystania omawianej instytucji jest przystąpienie do spółki nowych wspólników. Osoby zainteresowane uczestnictwem w spółce dzięki podwyższeniu kapitału zakładowego  będą mogły objąć nowo ustanowione udziały. W rezultacie  dotychczasowi wspólnicy zachowują prawa własnościowe w spółce, a sama spółka zostanie zasilona wkładami wnoszonymi przez nowych udziałowców.

Podwyższenie wartości nominalnej

Przechodzimy teraz do konkretów. Regulacje dotyczące omawianej procedury zostały opisane w kodeksie spółek handlowych (dalej: k.s.h.) w art. 257 – 262. Kapitał zakładowy w sp. z o.o. może zostać podwyższony na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest podwyższenie wartości nominalnej udziałów istniejących. Przedstawię to na przykładzie:

Przykład:

Kapitał zakładowy w XXX sp. z o.o. wynosi 10 000 zł, utworzono 200 udziałów o wartości nominalnej 50 zł. Udziały zostały objęte po  wartości nominalnej, czyli ustalonej w umowie spółki (pamiętaj, że udziały można obejmować po wyższej wartości – wtedy nadwyżka trafia do tzw. agio). W spółce znajduje się 4 wspólników A, B, C, D. Wspólnicy A, B, C posiadają po 40 udziałów każdy. Natomiast wspólnik D objął 80 udziałów.

Mamy następującą sytuację w strukturze własności:

A40 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił sumę 2 000 zł (40 udziałów x 50zł)) – 20% w kap. zakł.

B40 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił sumę 2 000 zł (40 udziałów x 50zł)) – 20% w kap. zakł.

C40 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił sumę 2 000 zł (40 udziałów x 50zł)) – 20% w kap. zakł.

D80 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił sumę 4 000 zł (80 udziałów x 50zł)) – 40% w kap. zakł.

Ustalono, że wspólnicy podniosą kapitał zakładowy do wysokości 30 000 zł  (czyli wpłacą łącznie 20 0000 zł) poprzez podniesienie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów do wysokości 150 zł za jeden udział (30 000/200 udziałów). W rezultacie każdy ze wspólników będzie zobligowany do wniesienia wkładów na pokrycie podwyższonej wartości posiadanych udziałów. Wysokość wkładu będzie uzależniona proporcjonalnie od wielkości udziału w kapitale zakładowym.

Na przykładzie wspólnika A, pokażę jak można obliczyć wysokość wpłaty z tytuły podwyższenia wartości nominalnej. Liczba udziałów A w dotychczasowym kapitale zakładowym wynosi 40, co stanowi 20 % kapitału zakładowego. Wspólnicy zdecydowali się podwyższyć kapitał o 20 000 złotych. Iloczyn kwoty podwyższenia kapitału i wielkości udziału będzie stanowił kwotę jaką wspólnik A będzie zobowiązany wnieść do spółki (20 000 złotych  x 0,20 % = 4 000 zł).

W efekcie podwyższenia kapitału zakładowego  wspólnicy A, B, C będą zobligowani wnieść dodatkowo po 4 000 zł każdy, a wspólnik D zapłaci 8 000 zł. Struktura własności spółki po podwyższeniu kapitału zakładowego będzie wyglądać następująco:

A 40 udziałów (całkowity wniesiony wkład to 6 000 zł, w tym 2000 zł przy zakładaniu oraz 4000 zł wskutek podwyższenia) – 20% w kap. zakł.

40 udziałów (całkowity wniesiony wkład to 6 000 zł, w tym 2000 zł przy zakładaniu oraz 4000 zł wskutek podwyższenia) – 20% w kap. zakł.

40 udziałów (całkowity wniesiony wkład to 6 000 zł, w tym 2000 zł przy zakładaniu oraz 4000 zł wskutek podwyższenia) – 20% w kap. zakł.

80 udziałów (całkowity wniesiony wkład to  12 000 zł, w tym 4000 zł przy zakładaniu oraz 8000 zł wskutek podwyższenia) – 40% w kap. zakł.

W przedstawionym przykładzie nowo ustanowione udziały zostały objęte przez dotychczasowych wspólników. Jednak co w przypadku, gdy chcemy do spółki wprowadzić nowego wspólnika? Z samej konstrukcji podwyższenia kapitału zakładowego poprzez podniesienie wartości nominalnej udziałów wynika, że taka możliwość nie istnieje. Zwróćcie uwagę, że używając tego sposobu nie dochodzi do powstania nowych praw udziałowych. Liczba udziałów, które przysługiwały wspólnikom nie zmienia się, a jedynie wzrasta ich wartość nominalna. Oczywiście, po podwyższeniu kapitału można zbyć udziały, na rzecz innej osoby. Jednak jest to już kolejna czynność prawna, dokonywana poza samym podwyższeniem np. umowa sprzedaży, darowizny itp.

Ustanowienie nowych udziałów

Sposobem o wiele częściej spotykanym w praktyce obrotu gospodarczego jest podwyższenie kapitału zakładowego poprzez ustanowienie nowych udziałów. W tym przypadku wspólnicy w umowie spółki ustanawiają nowe udziały poprzez podjęcie uchwały na Zgromadzeniu Wspólników. W tym wariancie dotychczasowi udziałowcy mogą wprowadzić do firmy nowego partnera. Pokaże to na przykładzie posługując się wcześniejszymi danymi.

podwyższenie kapitału zakładowego, spółka z o.o., ustanowienie udziałów, wkłady, nowy wspólnik

Mamy następującą sytuację w strukturze własności:

A40 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił sumę 2 000 zł (40 udziałów x 50zł)) – 20% w kap. zakł.

B40 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił sumę 2 000 zł (40 udziałów x 50zł)) – 20% w kap. zakł.

C40 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił sumę 2 000 zł (40 udziałów x 50zł)) – 20% w kap. zakł.

D80 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił sumę 4 000 zł (80 udziałów x 50zł)) – 40% w kap. zakł.

Wspólnicy zdecydowali się wprowadzić do spółki kolejnego wspólnika E. Postanowili, że za wkład w wysokości 80 000 złotych obejmie około 5 % udziałów w kapitale zakładowym. W rezultacie takiego zabiegu wysokość udziałów dotychczasowych wspólników w kapitale zakładowy ulegnie odpowiedniemu zmniejszeniu.

A 40 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił kwotę 2 000 zł (40 udziałów x 50zł)) – 18, 96 % w kap. zakł.

B 40 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił kwotę 2 000 zł (40 udziałów x 50zł)) – 18, 96% w kap. zakł.

C 40 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił kwotę 2 000 zł (40 udziałów x 50zł)) – 18, 96 % w kap. zakł.

D 80 udziałów (na pokrycie objętych udziałów wpłacił kwotę 4 000 zł (80 udziałów x 50zł)) – 37, 91 % w kap. zakł.

E11 udziałów (na pokrycie objętych udziałów  wpłacił kwotę 80 000 zł (11 udziałów x 50 zł) – 5, 21 % w kap. zakł.

Jak łatwo można zauważyć wspólnik E za przystąpienie do spółki zapłacił 80 000 zł za 11 udziałów  – około 727 zł za jeden udział w spółce. Jest to tak zwana wartość emisyjna. Zwróć uwagę, że przy zakładaniu spółki wspólnicy obejmowali udziały po kwocie 50 zł za jeden. Wartość kapitału zakładowego po podwyższeniu wyniesie 10 550 zł.

Kwota 550 zł została przeznaczona na opłacenie wartości nominalnej 11 udziałów. Natomiast pozostała część wkładu w kwocie 79 450 zł, jako nadwyżka ponad wartość nominalną obejmowanych udziałów została przeznaczona na kapitał zapasowy (tzw. agio).

Procedura

Pamiętaj, że podwyższenie kapitału zakładowego w spółce z o.o. będzie wymagało przeprowadzenia szeregu czynności prawnych i faktycznych w celu jego skutecznego dokonania.

Należy zwołać Zgromadzenie Wspólników, na którym zostanie podjęta uchwała o zmianie umowy spółki i ustanowieniu nowych udziałów. Protokół ze zgromadzenia zgodnie z wymogami k.s.h. musi być sporządzony w formie aktu notarialnego.

Nowy partner biznesowy będzie także zobligowany do złożenia oświadczenia o przystąpieniu do spółki, objęciu udziałów w zamian za wniesione wkłady oraz wyrażenia zgody na dotychczasowe brzmienie umowy spółki. Tutaj również wymagana jest forma aktu notarialnego.

Konieczne będzie także oświadczenie członków zarządu, że  wkłady na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego zostały w całości wniesione. Adekwatny wymóg występuje przy zakładaniu spółki z o.o. i jest powiązany z odpowiedzialnością zarządu za pokrycie całości kapitału zakładowego.

Dodatkowym wymogiem, znajdującym się w rozdziale dotyczącym praw i obowiązków wspólników jest przedłożenie aktualnej listy wspólników podpisanej przez wszystkich członków zarządu (art. 188 § 2 k.s.h.). Powinny znaleźć się tam informacje dotyczące liczby udziałów przysługującej każdemu ze wspólników oraz ich wartości nominalnej. Wzór takiej listy znajdziesz tutaj.

Następnym etapem będzie przygotowanie niezbędnych dokumentów do wpisu w rejestrze przedsiębiorców KRS (Krajowy Rejestr Sądowy). Podwyższenia kapitału w sp. z o.o. można skutecznie dokonać wypełniając formularze:

Dodatkowo do wniosku należy załączyć tekst jednolity umowy spółki (zmiana w części dotyczącej wysokości kapitału zakładowego) oraz dowód uiszczenia opłaty sądowej w wysokości 250 zł oraz opłaty za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w kwocie 100 zł. Dowodem może być na przykład potwierdzenie  przelewu z banku.

Tak skomplementowane dokumenty można złożyć osobiście w sądzie rejestrowym lub wysłać pocztą na właściwy adres.

Podsumowując, zgłoszenie podwyższenia kapitału zakładowego do sądu rejestrowego wiąże się z obowiązkiem złożenia:

  • uchwały wspólników o podwyższeniu kapitału zakładowego (akt notarialny),
  • oświadczenia o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym (akt notarialny),
  • oświadczenia wszystkich członków zarządu, że wkłady na podwyższony kapitał zakładowy zostały w całości wniesione (forma pisemna),
  • tekstu jednolitego umowy spółki (forma pisemna),
  • aktualnej listy wspólników z wymienieniem liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich, podpisanej przez wszystkich członków zarządu (forma pisemna),
  • dowodu uiszczenia opłaty sądowej i opłaty za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i gospodarczym (350zł),
  • wypełnionych prawidłowo formularzy KRS-ZE oraz KRS -Z3.

Poniżej fragment wypełnionego formularza KRS-Z3 w części dotyczącej załączonych  formularzy i dokumentów.

KRS-Z3, podwyższenie kapitału zakładowego, spółka z o.o.

Koszty

Przeprowadzenie całej procedury podwyższenia kapitału, będzie związane z licznymi kosztami. Jednymi z nich będą opłaty jakie należy ponieść w związku z koniecznością udziału notariusza w całej transakcji.

1. Oświadczenia o objęciu udziałów i przystąpieniu do spółki

a) Taksa notarialna 

Wysokość opłaty należnej notariuszowi, będzie uzależniona od wartości nominalnej udziałów. Zgodnie  par. 7 ust. 2 pkt 1 z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości o maksymalnych stawkach notarialnych (dalej rozporządzenie):

Za sporządzenie aktu notarialnego dokumentującego:
1) oświadczenie o przystąpieniu do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub objęciu udziałów w tej spółce,
– maksymalna stawka wynosi 1/10 stawki przewidzianej w § 3.

W § 3 zostały ustalone maksymalne stawki uzależnione od wartości dokonywanych czynności prawnych:

Maksymalna stawka od wartości:
1) do 3 000 zł – 100 zł;
2) powyżej 3 000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3 000 zł;
3) powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł;

W drugim przykładzie wartość nominalna udziałów została podniesiona o 550 zł.  W rezultacie będzie obowiązywać stawka z pkt 1, czyli 100 zł. Zgodnie z par. 7 ust. 2 pkt 1  rozporządzenia notariusz będzie uprawniony do pobrania 1/10 stawki, czyli 10 zł.

Do powyższej kwoty należy jeszcze doliczyć podatek od towarów i usług  (VAT) w wysokości 23%, czyli będzie to 2,30 zł.

Łącznie notariusz otrzyma 12, 30 zł tytułem taksy notarialnej. Oczywiście są to stawki maksymalne, których wysokość zależy od konkretnego notariusza, a więc może zostać ustalona na niższym poziomie.

b) Wypisy

Niezbędną czynnością będzie także pobranie wypisów aktu notarialnego obejmującego wskazane wcześniej oświadczenia. Najlepiej po jednym dla każdego ze wspólników oraz jeszcze jeden do złożenia w rejestrze przedsiębiorców KRS. Zgodnie z par. 12 ust. 1 rozporządzenia:

Za sporządzenie wypisu, odpisu lub wyciągu z akt notarialnych lub innego dokumentu maksymalna stawka wynosi 6 zł za każdą rozpoczętą stronę.

Wysokość opłaty za odpis będzie więc uzależniona od obszerności sporządzonego aktu notarialnego, stawki ustalonej przez notariusza oraz liczby wspólników, którzy będą chcieli uzyskać wskazany dokument.

Czynność polegająca na sporządzeniu wypisu również jest objęta podatkiem od towarów i usług  w wysokości 23% za każdy egzemplarz.

2. Protokół z Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników

a) Podatek od czynności cywilnoprawnej (PCC)

Podwyższenie kapitału zakładowego w sp. z o.o.  na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnej (dalej PCC) uważane jest za zmianę umowy spółki. Czynność taka podlega opodatkowaniu w wysokości 0,5% podstawy opodatkowania.

Podstawę opodatkowania stanowi:

przy wniesieniu lub podwyższeniu wkładów do spółki osobowej albo podwyższeniu kapitału zakładowego – wartość wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy,

Podstawą opodatkowania w naszym przykładzie jest kwota 550 zł, czyli wartość nominalna nowo ustanowionych udziałów. W rezultacie PCC będzie wynosił 3 zł (550zł x 0,005 ≈ 3 zł).

b) Taksa notarialna

Tym razem kwestie podwyższenia kapitału zakładowego reguluje par. 9 ust. 2 wspomnianego wyżej rozporządzenia, a mianowicie:

Za sporządzenie protokołu dokumentującego podwyższenie kapitału zakładowego spółki jako maksymalną stawkę przyjmuje się stawkę przewidzianą w § 3, przy czym podstawą określenia maksymalnej stawki jest różnica pomiędzy wysokością podwyższonego kapitału zakładowego a wysokością dotychczasowego kapitału zakładowego

Stawki ujęte w § 3 zostały przedstawione wcześniej.

Oczywiście także trzeba doliczyć jeszcze 23 % podatku od towarów i usług.

b) Wypisy

Podobnie jak w przypadku oświadczenia o objęciu udziałów i przystąpieniu do spółki, tutaj także będą wymagane wypisy. Jeden z nich trzeba będzie złożyć jako załącznik do KRS.

…na koniec

Wpis jest naprawdę obszerny, gratuluję wytrwałości. Starałem się przedstawić w jak najprostszy sposób cały proces podwyższenia kapitału zakładowego w spółce z o.o. Mam nadzieję, że teraz w większym stopniu rozumiesz zawiłości prawne całej transakcji.

Jeśli potrzebujesz wsparcia przy podwyższeniu kapitału zakładowego w swojej spółce to napisz do mnie. Pomogę w skutecznym i bezpiecznym przeprowadzeniu całego procesu.

9 komentarzy

Anuluj

  1. Czy konieczne jest przygotowanie uchwały o podwyższeniu KZ w formie aktu notarialnego ws. objęcia nowoutworzonych udziałów, w sytuacji kiedy umowa spółki przewiduje podwyższenie KZ do danej kwoty?

    • Rozumiem, że opisywana sytuacja dotyczy trybu podwyższenia kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki. W umowie powinny znajdować się odpowiednie postanowienia np. co do maksymalnej wysokości podwyższenia oraz terminu jego dokonania. Uchwała o podwyższeniu KZ, a uchwała o objęciu ustanowionych w ten sposób udziałów nie są tożsame. Trzeba zauważyć, że uchwała podejmowana przez wspólników nie stanowi zmiany umowy spółki, a w związku z tym nie wymaga formy aktu notarialnego. Mam nadzieję, że rozwiałem wątpliwości.

  2. Jak przygotować zgłoszenie do KRS odnośnie podwyższenia kapitału zakładowego Sp. z o. o. jeżeli zgłoszenie dotyczy dwóch Zgromadzeń Wspólniku, tzn. w krótkim odstępie czasu na dwóch różnych ZW podjęte zostały Uchwały (w formie aktu notarialnego) o podwyższeniu kapitału zakładowego. Konieczne jest zgłoszenie tego faktu do KRS przy czym mam wątpliwości co do sposobu zgłoszenia, tzn. powinnam przygotować formularz KRS_Z3 i dwa załączniki – dwa formularze KRS_ZE – kapitał zakładowy w pierwszym formularzu wpisuję podwyższony od istniejącego, natomiast w drugim podwyższony w stosunku do kapitału z pierwszego załącznika KRS_Z3 czy może powinnam załączyć jeden formularz KRS_Z3 i wpisać kapitał zakładowy będący sumą kapitałów z dwóch aktów notarialnych?

    • Pani Albino, zachęcam do skorzystania z mojej oferty w postaci konsultacji.

  3. Cześć, Bardzo dziękuję Ci za ten art, na prawdę mi pomógł i rozświetlił te sprawy. Piszesz w tekście, o „liście wspólników” która ma być podpisana przez wszystkich członków zarządu – pod tym zdaniem piszesz ze lista dostępna jest „tutaj” ale jej nie wiedzę :( możesz mi ja jakoś udostępnić ?
    Pozdrawiam
    Mirela

  4. Dobrze rozumiem, że z przykładzie z ustanowieniem nowych udziałów podwyższono kapitał zakładowy z 10 000 zł do 10 550 zł?

    • Zgadza się, ustanowiono 11 nowych udziałów o wartości nominalnej 50 zł każdy.

  5. Dzień dobry. Z tego co się orientuję, to podwyższenie kapitału zakładowego staje się skuteczne dopiero w momencie wpisu do KRS a nie w momencie podjęcia uchwały, prawda? Czy w związku z tym, jeśli podwyższenie nastąpiło poprzez utworzenie nowych udziałów objętych przez nowego wspólnika, ten wspólnik staje się faktycznym wspólnikiem również dopiero w momencie wpisu do KRS? Wypłaca przecież gotówkę do spółki dużo wcześniej. Poza tym w innej sytuacji – w sytuacji sprzedaży istniejących udziałów nowemu wspólnikowi ten nowy wspólnik staje się wspólnikiem w momencie podpisania umowy sprzedaży, a wpis w KRS jest tylko deklaratywny. Kiedy nowy wspólnik może faktycznie czuć się wspólnikiem w spółce – w momencie wpłaty kwoty odpowiadającej nowym udziałom, czy w momencie wpisu do KRS?