zajęcie emerytury przez syndyka, upadłość konsumencka

Czy syndyk zajmie całą emeryturę?

Według danych Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej w pierwszym półroczu 2021 osoby w wieku 60 lat i więcej odpowiadają za 26,83% wszystkich upadłości konsumenckich[1]. Przekładając ten wynik na liczby mamy 2431 niewypłacalnych seniorów. Trzeba przyznać, że ten rezultat robi wrażenie.

Sytuacja finansowa w wielu przypadkach jest trudna, a pieniędzy wystarcza wyłącznie na pokrycie podstawowych potrzeb. Na ten niechlubny wynik składa się w znacznym stopniu rosnąca inflacja oraz niskie uposażenie emerytalne.

Ile emerytury trafi do syndyka?

Decydując się na ogłoszenie upadłości seniorzy powinni wiedzieć, jakie składniki majątku wejdą do masy upadłości. Na szczególną uwagę zasługuje świadczenie emerytalne. Dla wielu seniorów stanowi ono jedyne źródło dochodu i utrzymania. To jaka kwota będzie przelewana na rachunek masy upadłości reguluje ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych [2]. W treści ustawy znajdziemy następującą informację:

W razie wystąpienia syndyka z roszczeniem o przekazywanie świadczeń należnych upadłemu od Zakładu do masy upadłości – przekazaniu podlega część świadczenia, pozostała po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, dokonaniu potrąceń, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 1–2a i 4, ustalona w wysokości nie wyższej niż 25% świadczenia przed odliczeniem miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne, z zachowaniem kwoty, o której mowa w art. 141 ust. 1 pkt 2 i ust. 1a.

Przepis został napisany dosyć enigmatycznie. Rozbierzmy go na czynniki pierwsze. Wynika z niego, że ZUS może przekazać na rachunek masy upadłości wskazany przez syndyka maksymalnie 25% świadczenia. Kwotę tę oblicza się na podstawie wartości brutto emerytury.

Przykładowo, jeśli dłużnikowi przysługuje emerytura w wysokości 2000 zł brutto, to syndyk otrzyma przelew z ZUS maksymalnie na kwotę 500 zł. Reszta środków, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki zdrowotnej, trafi do rąk emeryta.

Maksymalna wysokość potrącenia wynosi 25% kwoty emerytury brutto

Kwota wolna od egzekucji i potrąceń

W pewnych przypadkach świadczenie emerytalne dłużnika nie będzie przekazywane syndykowi. We wspomnianej wcześniej ustawie wprowadzono kwotę wolną od egzekucji i potrąceń. Obecnie jej wysokość dla świadczeń niealimentacyjnych wynosi 825 zł (pieniądze, które po potrąceniach należności publicznoprawnych trafiają bezpośrednio do dłużnika).

Przykładowo, jeśli dłużnikowi przysługuje emerytura w wysokości 1400 zł brutto, to po potrąceniu zaliczki na PIT i składki na ubezpieczanie zdrowotne, zostaje na rękę 1094 zł. Ze względu na kwotę wolną od potrąceń i egzekucji na rachunek masy upadłości trafi maksymalnie 269 zł (1094 zł – 825 zł). Reszta, czyli 825 zł pozostanie do swobodnej dyspozycji dłużnika.

Wyłączenia z masy upadłości

Upadły bez osób na utrzymaniu

W przepisach prawa upadłościowego możemy znaleźć artykuł określający, które składniki majątku dłużnika nie wchodzą do masy upadłości. Wśród tych regulacji na wyróżnienie zasługuje art. 63 ust. 1a i 1b. W przypadku ogłoszenia upadłości osoby fizycznej, na której utrzymaniu nie pozostają inne osoby, do masy upadłości nie wchodzi część dochodu upadłego, która łącznie z dochodami wyłączonymi z masy upadłości na podstawie art, 63 ust. 1 odpowiada kwocie stanowiącej 150% kwoty określonej w art. 8 ust. 1 pkt 1ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

W 2021 r. kwota określona w przepisach dotyczących pomocy społecznej wynosi 701 zł. Wyłączenie w przepisach upadłościowych obejmuje 150% tej kwoty, czyli 1051,50 zł. Właśnie taka suma powinna pozostać upadłemu do dyspozycji. Podkreślam, że opisywany przypadek dotyczy sytuacji, gdy upadły nie ma na utrzymaniu żadnych osób.

W związku z regulacjami przewidzianymi w prawie emerytalnym oraz przepisach prawa upadłościowego pojawia się pytanie, w jakiej kwocie ZUS powinien dokonać przelewu na rzecz masy upadłości? Czy należy potrącić wszystko ponad 825 zł, czy może obowiązuje kwota 1051,50 zł? Sprawę tę powinien jednoznacznie ustalić i rozstrzygnąć syndyk, kierując do Zakładu stosowną dyspozycję.

Upadły może złożyć wniosek o zmniejszenie zakresu potrąceń

Jeśli pojawią się wątpliwości sędzia-komisarz na wniosek upadłego lub syndyka może w inny sposób określić część dochodu upadłego, która nie wchodzi do masy upadłości, biorąc pod uwagę szczególne potrzeby upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym ich stan zdrowia, potrzeby mieszkaniowe oraz możliwości ich zaspokojenia. Tym przepisem szczególnie powinni zainteresować się upadli, którym po potrąceniach na rzecz syndyka brakuje środków na życie.

Upadły, jako żywiciel rodziny

Jeśli upadły ma na utrzymaniu członków rodziny, to sposób obliczenia kwoty wyłączonej z zajęcia wygląda nieco inaczej. Wtedy do masy upadłości nie wchodzi część dochodu upadłego, która łącznie z dochodami wyłączonymi z masy upadłości na podstawie art. 63 ust. 1 p.u. odpowiada iloczynowi liczby osób pozostających na utrzymaniu upadłego oraz upadłego i 150% kwoty określonej w ustawie o pomocy społecznej (art. 8 ust. 1 pkt 2).

Przyjmijmy, że upadłemu przysługuje emerytura w kwocie 3500 zł netto i ma na utrzymaniu żonę oraz dwójkę dzieci. Na początku należy ustalić kwotę bazową, która posłuży do dalszych kalkulacji. Obecnie wynosi 528 zł. Wyłączenie w przepisach upadłościowych obejmuje 150% tej kwoty, czyli 792 zł.

Następnie określamy liczbę osób pozostających na utrzymaniu upadłego, w tym jego samego. W naszym przypadku będą to łącznie 4 osoby. Mnożąc przez siebie powyższe wartości, otrzymamy wynik 3186 zł (4 x 792 zł). W takim przypadku do masy upadłości trafi kwota 314 zł (3500 zł – 3186 zł).

Dołącz do dedykowanej GRUPY

Dla osób zainteresowanych tematyka upadłości konsumenckiej założyłem dedykowaną Grupę na Facebooku. Dzielę się tam praktyczną wiedzą oraz podpowiadam, jak upaść z KLASĄ. To również miejsce do wymiany doświadczeń i zadawania pytań (odpowiadam możliwe szybko). Możesz dołączyć tutaj.

Wsparcie w postępowaniu upadłościowym

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości i uzyskanie postanowienia sądowego, to dopiero pierwszy krok do oddłużenia. Następnym etapem jest postępowanie upadłościowe. Tutaj pojawia się postać syndyka, sędziego oraz sądu upadłościowego. Ze względu na stopień skomplikowania procedury oraz mnogość obowiązków prawnych po stronie upadłego, warto mieć po swojej stronie osobę z doświadczeniem i praktyczną wiedzą. Osobę, która zadba o nasze interesy i będzie reprezentować nas w kontaktach z organami postępowania.

wniosek o ogłoszenie upadłości

Potrzebujesz pomocy w postępowaniu upadłościowym?

Napisz do mnie. Umówimy się na konsultację i wyjaśnię problematyczne kwestie. A może szukasz osoby, która będzie Cię reprezentować? Tutaj również pomogę. Możesz liczyć na szybkie i profesjonalne wsparcie na każdym etapie współpracy.

Skontaktujesz się ze mną wysyłając wiadomość na adres kancelaria@konradsiekierda.pl. Opinie klientów o współpracy ze mną znajdziesz na wizytówce Google.

Literatura:
[1]
Szczegółowy raport COIG dostępny tutaj.
[2] Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 291 ze zm.). Stan prawny aktualny na dzień 21.08.2021 r.
[3] Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1876 ze zm.)

Brak komentarzy

Anuluj